شرم الشيخ – 08 – نومبر (اي پي پي) وزيراعظم محمد شهباز شريف اسرندڙ ۽ ڪمزور ملڪن جي ??رورتن کي پورو ڪرڻ جي لاءِ شفاف طريقيڪار تحت موسمياتي فنانس جي نئين، اضافي ۽ پائيدار وسيلن جي ??رورت تي زور ڏيندي چيو آهي ته موسمياتي تباهي جي فرنٽ لائينز تي موجود ماڻهن جي ??قيقي بحالي جي ??رورتن کي برقرار رکڻ جي لاءِ موجوده مالياتي فرق تمام وڌيڪ ??هي، گڏيل قومن جي نظام تحت هڪ عالمي موسمياتي رسڪ انڊيڪس ٺاهڻ گهرجي، اهو هاڻي يا ڪڏهن نه وارو معاملو آهي، پيرس معاهدي ۾ بيان ??يل طريقيڪار کان به وڌيڪ ??ميوارين جو احترام ٿيڻ گهرجي. اهڙن خيالن جو اظهار هن يو اين ڪلائميٽ چينج ڪانفرنس ڪوپ – 27 جي ??ربراهه اجلاس کي خطاب ۾ قومي موقف پيش ڪندي ڪيو. وزيراعظم ڪوپ – 27 ڪانفرنس جي ميزباني تي مصر جي ??در عبدالفتح السيسي کي مبارڪباد ڏيندي چ??و ته ڪوپ – 27 واحد پليٽ فارم آهي جتي انساني نسل جي ??قاءَ کي هڪ مقصد جي ??ور تي نظر ۾ رکيو وڃي ٿو. هي هڪ اهڙو فورم به آهي جتي ڪمزور ملڪ پنهنجو معاملو امير ۽ وسيلا رکندڙ ملڪن آڏو پيش ڪري سگهن ٿا ته جيئن انصاف جو گڏيل مقصد حاصل ٿئي ۽ هڪ اهڙي دنيا ۾ ضروري پاليسين جي ??حالي جي لاءِ هڪ روڊ ميپ اختيار ڪري سگهجي ??يڪو اسان جي ??لاحيت کان وڌيڪ ??يزي سان بحالي ۾ مدد ڏي. هن چ??و ته پاڪستان ۾ تباهي آڻيندڙ ٻوڏ سان 33 ملين ماڻهو متاثر ٿيا جن ۾ اڌ کان وڌيڪ ??ورتون ۽ ٻار شامل آهن. ملڪ جي ڏاکڻي علائقن ۾ معمول کان وڌيڪ ??رساتون ٿيون، اسان پگهرجندڙ گليشيئرز سان ٿيندڙ تباهي کان بچڻ جي لاءِ ڪوششون ڪري رهيا آهيون. هن چ??و ته ٻوڏ جي ڪري ملڪ جي ??تر ۾ 8 هزار ڪلوميٽر کان وڌيڪ ??ستا تباهه ٿيا، 3 هزار ڪلوميٽر ريلوي ٽريڪ کي نقصان پهتو ۽ سوين پليون تباهه ٿيون ۽ بيٺل فصل کي نقصان پهتو آهي. هن چ??و ته اسان آهستي آهستي ماڻهن کي پنهنجي پيرن تي بيهارڻ جي ڪوشش ڪري رهيا آهيون. وزيراعظم چ??و ته ٻوڏ جي ڪري ملڪ ۾ 30 ارب آمريڪي ڊالر جو نقصان ٿيو. هن چ??و ته اسان جي ملڪ جو ڪاربن گئسن جي ??خراج ۾ حصو هڪ سيڪڙو کان به گهٽ آهي، پاڪستان جي لاءِ ترجيحون ڪڏهن به واضح نه رهيون. هن چ??و ته فنانسنگ ۽ ٽائيم لائين ٻنهي لحاظ کان موافقت جي ??المي هدف کي ترجيح ڏيڻ جي ??رورت آهي. اسان اڃا تائين موافقت ۽ ماليات جي ??والي سان واعدن ۾ توازن نه ڏٺو، موسمياتي تباهي جي فرنٽ لائينز تي موجود ماڻهن جي ??قيقي بحالي جي ??رورتن کي برقرار رکڻ جي لاءِ موجوده مالياتي فرق تمام وڌيڪ ??هي. هن چ??و ته نقصانن کي پورو ڪرڻ جو معاملو ڪوپ – 27 جي ??نيادي ايجنڊا جو حصو بڻائڻو پوندو ته جيئن انهن ماڻهن جي ??نساني ضرورتن کي پورو ڪري سگهجي ??يڪي قرضن جي ڪري عوامي مالي امداد جي ??حران ۾ ڦاٿل آهن ۽ پوءِ به انهن کي پنهنجي ??ور تي موسمياتي آفتن جي لاءِ فنڊز فراهم ڪرڻا پئجي ??هيا آهن. وزيراعظم چ??و ته ڪلائميٽ فنانس کي واضح ط??ر تي نئين، اضافي ۽ پائيدار وسيلن جي ??ور تي هڪ شفاف طريقيڪار سان بيان ??رڻ گهرجي ??يڪو اسرندڙ ۽ ڪمزور ملڪن جي ??رورتن کي ان رفتار ۽ پئماني سان پورو ڪري ٿو جنهن جي ??رورت آهي. هاڻي ان ??الهه تي به مڪمل وضاحت ٿيڻ گهرجي ??ه موسمياتي منتقلي ۽ ترقياتي ماليات جو ڪيترو حصو آهي. هن چ??و ته 2009ع ۾ ڪوپن هيگن ۾ ڪوپ – 15 ۾ 2020ع تائين ساليانو 100 ارب ڊالر فراهم ڪرڻ جا واعدا ڪيا ويا هئا پر اهي اڃا تائين پورا ناهن ٿيا. گڏيل قومن جي نظام تحت يو اين ايف سي سي سي جي ??مورين ڌرين جو هڪ عالمي موسمياتي رسڪ انڊيڪس ٺاهڻ گهرجي. ان انڊيڪس ۾ سڀ کان وڌيڪ ڪمزور ملڪن جي منصوبن کي ڪلائميٽ فنانس جي لاءِ ترجيح ۽ تيزي سان منظوري ملڻ گهرجي. وزيراعظم چ??و ته موسمياتي تبديلي جي ??والي سان بار جي واضح ورڇ جي فارمولي جي ??حالي جي ??رورت آهي. پيرس معاهدي ۾ بيان ??يل طريقيڪار کان به وڌيڪ ??ميوارين جي واعدي جو احترام ڪرڻ گهرجي. پاڪستان جي ??ين ڊي سيز ۾ 2030ع جي لاءِ خواهشون ڪيترن ئي ملڪن کان اڳ ۾ ئي وڌيڪ ??هن پر اسان پنهنجي ??ميوارين کان آگاهه آهيون. هن چ??و ته جيستائين صلاحيتن، ماليات ۽ ٽيڪنالاجي ??ي وهڪري ۾ تبديلي نه ٿي اچي، اتر ۽ ڏکڻ جي وچ ۾ معاملا طئي نه ٿيندا. هن چ??و ته تازي ٻوڏ دوران اسان ??ڻڪ، پام آئل، تيل ۽ گئس برآمد ڪيو. اسان پنهنجي وسيلن جو رخ لکين ٻوڏ متاثرين جي مدد جي لاءِ موڙي ڇڏيو آهي. بينظير انڪم سپورٽ پروگرام جي ??ريعي لکين خاندانن کي امداد فراهم ڪئي پئي وڃي. هن چ??و ته سرديءَ جي موسم شروع ٿي چڪي آهي، اسان ??ي ٻوڏ متاثرين کي شيلٽرز، ميڊيڪل ٽريٽمينٽ ۽ خوراڪ فراهم ڪرڻي آهي ان جي لاءِ اسان اربين رپيا خرچ ڪري رهيا آهيون. هن چ??و ته عالمي برادري پاران مشڪل وقت ۾ امداد تي ٿورائتا آهيون. هن چ??و ته دنيا کي اسان جي مشڪلاتن کي سمجهڻ گهرجي. ٻيا ملڪ به اهڙي موسمياتي يا انسان ساخته قدرتي آفتن جو شڪار ٿي سگهن ٿا. هن چ??و ته اسان ??ي پنهنجي ??نفراسٽرڪچر جي ??حالي ۽ نئين سر تعمير جي لاءِ قرضن بدران اضافي فنڊز جي ??رورت آهي. هن چ??و ته کيس يقين آهي ته هن ڪوپ جي ??نعقاد سان ??نوينشن ۽ پيرس معاهدي جا هدف حاصل ڪرڻ جي لاءِ گڏيل بنياد ملندو. اهو هاڻي يا ڪڏهن نه جو معاملو آهي ۽ اسان جي لاءِ واقعي ڪا ٻي زمين نه آهي.
اسرندڙ ۽ ڪمزور ملڪن جي ضرورتن کي پورو ڪرڻ لاءِ شفاف طريقيڪار تحت موسمياتي فنانس جي نئين، اضافي ۽ پائيدار وسيلن جي ضرورت آهي: وزيراعظم شهباز شريف
مضمون کا ماخذ : مڈاس گولڈ